Geiten lachen
“Geiten lachen”, is zonder nadenken het eerste dat Nick en Daisy antwoorden op de vraag wat het meeste aanspreek aan de dieren. “Ze zijn altijd opgewekt en stralen vrolijkheid uit, ze zijn gemoedelijk en aanhankelijk. Iedere geit heeft zijn eigen karakter, dat maakt ze bijzonder en fijn om mee te werken. Ze komen met hun kop bij je staan en kijken je aan, dat tovert iedere keer weer een glimlach op mijn gezicht.” Aldus Daisy.
Van koeien, varkens en aardbeien naar geiten
Nick en Daisy uit Merksplas (België) zijn van huis uit geen geitenhouders. De grootouders en ouders van Nick hadden een boerderij met koeien en varkens, later kwamen daar aardbeien bij en Daisy werkte in de zorg. Toen Nick het bedrijf voort wilde zetten, had het weinig gescheeld of er waren meer koeien bijgekomen. “Soms lopen dingen zoals ze moeten lopen”, vertelt Nick. “We waren oriënterend al eens gaan kijken bij andere koeien- en geitenhouderijen. Doordat de bouw van de nieuwe stal door de omgeving werd tegen gehouden, konden we niet doorpakken. De gedachten aan de geitenhouderij die we gezien hadden, speelde toch weer op en we zijn de mogelijkheden gaan bekijken. In 2015 kochten we de eerste groep geiten aan en zijn we in de oude koeienstal begonnen met melken, een spannende tijd.”
Toen de bouw van de nieuwe serrestal erdoor was, ging het snel. Nick en Daisy startte met 1200 geiten, maar inmiddels werken ze met personeel en lopen er ruim 2000 melkgeiten in de stal. Jaarlijks worden er zo’n 1000 lammeren (bokjes en geitjes) geboren, dit jaar zelfs 3500, lopen er ook nog 40 dekbokken en vergeet de huisgeit Choco niet.
De geiten worden het hele jaar door, 3 keer per dag, gemolken. Een geit geeft ongeveer 3,5 liter melk per dag, dat is per jaar ongeveer 1250 tot 1300 liter, keer 2000 geiten. Reken maar uit! Een melktank van 35.000 liter op het bedrijf is dus geen overbodige luxe. Drie keer per week wordt deze melk opgehaald en naar DeJong Cheese gebracht, waar er heerlijke zachte kaas van gemaakt wordt.
Alle dieren krijgen wat ze nodig hebben
Om de rust en veiligheid in de groepen en de melkproductie op pijl te houden, worden de lammetjes na de geboorte in een aparte stal grootgebracht. Ze krijgen dan één maal 10% van hun lichaamsgewicht aan biest, daarna krijgen ze onbeperkt melk via de automaat met spenen in de stal. De geitjes en bokjes staan apart en in kleine groepen. Op de geitenhouderij van Nick en Daisy krijgen alle dieren het beste dat ze nodig hebben, ook de bokjes. In de media duiken geregeld geluiden op dat deze “stroom” nog wel eens links blijft liggen. Niet bij Nick en Daisy, daar worden ze met rijke biest opgefokt. “Alle dieren van ons bedrijf worden goed verzorgd. Door goed voor onze bokjes te zorgen, kunnen we gezonde en goede bokjes voor de vleesconsumptie afleveren.” Wil je hier meer over weten? Lees dan dit blog.
De geitenlammetjes zullen, als ze groot genoeg zijn, in de melkstal meedraaien of als groep verkocht worden aan een collega boer. Het is een enorm voordeel als een groep geiten van één bedrijf komt. Verhuizen en het samenvoegen van diverse groepen brengt veel stress met zich mee. Bij een geit uit zich dat direct in slechter eten, een slechte weerstand en daarmee een slechte melkproductie. Nick en Daisy zijn erg secuur en gestructureerd in hun werkwijze. “Dat vinden de geiten fijn en resulteert in een ziektevrij bedrijf. Dat klinkt logisch, maar met zoveel dieren moet je dat goed in de gaten houden”, vertelt Nick. “We hebben een bedrijfseigen vaccin voor onze dieren en brengen onze eigen lammetjes groot. De geiten worden gedekt door onze eigen dekbokken, een gedeelte van de geiten wordt met KI bevrucht dat is aangekocht. We weten precies welke geiten dat zijn en een aantal van de bokjes hiervan worden onze nieuwe dekbokkken. Zo houden we de groep fit, ziektevrij en divers.”
Voeren met losse grondstoffen: ik lijk wel soms wel een chef-kok!
Een mooi en gezond bedrijf, maar Nick en Daisy vinden het niet uitdagend genoeg om alleen geiten te melken. Ze zoeken naar vernieuwing en gaan een uitdaging niet uit de weg. “Na een tijdje met brok gevoerd te hebben, vroeg ik uit nieuwsgierigheid de ingrediëntenlijst van de geitenbrok op. Ik zag dat er van alles in zat dat ook los gevoerd kan worden. Bovendien waren de duurste ingrediënten het minst nodig. Dat moet toch anders kunnen, dacht ik en ik ben de grondstoffen los gaan bestellen. Het was wel even zoeken naar de juiste verhoudingen en naar wat de geiten lekker vinden, ik lijk soms wel een chef-kok! Want wat ze niet lusten laten ze gewoon liggen. Op dit moment krijgen ze per groep een afgepast recept. Soms iets meer eiwit, soms wat meer energie of structuur, ik kan nu veel beter sturen en afstemmen op de behoefte van de geiten. Ze krijgen onder andere geplette gerst, raapzaadschroot, en cichorei pulp, daarbij geven we appelpulp en sinaasappelschillen. Sommige grondstoffen smaken wat bitter en dat vinden ze niet lekker, de sinaasappelschillen vinden ze heerlijk en zo geven we ze wat goed voor ze is èn wat ze lekker vinden. Het voer wordt drie keer per dag omgeschud zodat ze altijd weer iets lekkers kunnen vinden.”
Naast dit unieke voersysteem en de eigen opfok van de bokjes, is er bewust gekozen voor een hoge serrestal, waar alle geiten overzichtelijk en per leeftijd in een groep zijn ingedeeld. De moderne serrestal heeft een kunststof dak, dit is een dubbele plastic laag waar je lucht tussendoor blaast waardoor het stalklimaat niet te veel schommelt. Daarbij is dit de beste en ook de goedkoopste manier van isoleren. Het dak en de zijkant van de stal kan voor 50% opengezet worden, hierdoor heb je een continue verversing van lucht, ook al is het windstil weer. Binnen is het licht en luchtig, dat is belangrijk voor het welzijn van de geiten. Een geit heeft vrij snel last van hitte stress, deze serrestal bootst een natuurlijk klimaat na, zelfs in de hete zomers en koude winters, wat van grote invloed is op het gemoed, productie en vruchtbaarheid van de geiten.
De toekomst? We hebben nog wel wat plannen!
Als je Nick en Daisy vraagt of er misschien nog meer plannen of vernieuwingen in het verschiet liggen, dan begrijp je dat ze echt vernieuwend en vol passie het bedrijf runnen. Met een lichte twinkel in de ogen vertellen ze over een mogelijke nieuw serrestal op de plek van de oude koeienstallen en een automatisch voersysteem om nog minder verlies en nog specifieker te kunnen voeren. Ook willen ze meer aan het promoten van de geitenproducten doen. “Wie weet een klein verkooppunt van geitenproducten zoals vlees en kaas. Ook hebben we het idee om eventueel een skybox te maken boven de stal met toegang voor bezoekers van buitenaf. Er fietsen hier zo veel mensen voorbij, zo kunnen we de geit promoten en het imago verbeteren.”